Do grupy tych jednostek należą:
Starosta sprawując zwierzchnictwo w stosunku do powiatowych służb inspekcji i straży:
Komendanta Powiatowego Państwowej Straży powołuje komendant wojewódzki PSP spośród oficerów PSP w porozumieniu ze starostą, a odwołuje komendant wojewódzki PSP po zasięgnięciu opinii starosty.
Komendanta Powiatowego Policji powołuje i odwołuje komendant wojewódzki Policji po zasięgnięciu opinii starosty spośród oficerów Policji.
Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego powołuje starosta spośród conajmniej trzech kandydatów wskazanych przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego. Jeśli starosta w ciągu 30 dni od dnia przedstawienia kandydatów nie powoła inspektora, to wojewódzki inspektor wskazuje spośród trzech kandydatów jednego, którego starosta powołuje na PINB. Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego odwołuje starosta w uzgodnieniu z wojewódzkim inspektorem nadzoru budowlanego.
Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego i jego Zastępcę powołuje i odwołuje Starosta za zgodą Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. Powołanie na stanowisko Państwowego Inspektora Sanitarnego następuje na okres 5 lat.
W stosunku do Powiatowego Lekarza Weterynarii, staroście nie przysługują uprawnienia w sprawach z zakresu prawa pracy.